‘Bodemzorgers in beeld’ is een illustratieve verhalenreeks waarin meer dan twintig ‘bodemzorgers’ aan het woord komen. Ze vertellen ons waarom het omgaan met het kleine, onzichtbare bodemleven leidt tot nieuwe kwaliteiten in onze tuinen, straten, wijken, steden en landschappen. De zeven verhalen zijn ontwikkeld door Architecture Workroom Brussels en documentairemaker Jonathan Ortegat in opdracht van OVAM.

De bodem ligt vlak onder onze voeten. Toch beseffen we niet welke belangrijke rol de bodem speelt in ons dagelijks leven. De natuurlijke processen in de bodem zijn complex en onzichtbaar en tegelijk erg dichtbij en herkenbaar. Ze maken deel uit van het vakmanschap van de boer, bepalen de typische geur die de wandelaar opzoekt in het bos en zijn het meest gekende voorbeeld van de cirkel van het leven. De bodem is een cruciaal onderdeel in het bepalen en het in stand houden van de rijkdom van ons ecosysteem. Een gezonde, levende bodem voorziet ons van voedsel en zuiver water, houdt ons gezond en wapent ons tegen extreme weersomstandigheden.
 

De structurele rol van de bodem, de regulerende diensten die hij levert en het belang van biodiversiteit zijn de voorbije halve eeuw uit het script geschreven. De veronachtzaming voor bodem keert zich vandaag tegen ons. De klimaatverandering blijft ons met pieken van regenval en droogte waarschuwen hoe belangrijk de bodem is voor de leefbaarheid en zelfs de veiligheid van onze maatschappij. Hoe kunnen we (opnieuw) aan de slag met de bodem in het licht van de klimaatuitdagingen? Hoe stellen we bodemzorg weer centraal in onze tuinen, wijken en landschappen? En waarom is bodemzorg eigenlijk ieders zorg?
 

Rond deze vragen ging Architecture Workroom Brussels in opdracht van OVAM op zoek naar actoren die bodemzorg in de praktijk brengen. We interviewden niet minder dan 23  bodemzorgers verspreid over heel Vlaanderen: leerkrachten, landbouwers, lokale besturen, burgers, wetenschappelijke experts, tuinspecialisten, ondernemers, grondverzetters en Vlaamse, Nederlandse en Europese beleidsmakers. Ze vertellen ons waarom het omgaan met het kleine, onzichtbare bodemleven leidt tot veel nieuwe kwaliteiten in onze tuinen, straten, buurten, steden en landschappen. 

 

Al die inzichten brachten we samen in zeven geïllustreerde verhalen. Neem zeker ook even de tijd om in de tekeningen te duiken. Ze nemen de lezer mee in het werkveld van de bodemzorgers, van de allerkleinste schaal tot het meest uitgestrekte landschap. Ze tonen aan hoe ondergrondse zorg tot bovengrondse winsten leidt.

  1. Op ontdekkingstocht naar wat zich onder onze voeten afspeelt.
  2. Het (bodem)leven zoals het is.
  3. Tuinieren om je bodem te plezieren.
  4. Bodembeheer op schaal van je buurt.
  5. Ondernemers aan de slag met de natuurlijke processen van de bodem.
  6. Wat als we landgebruik en bodemeigenschappen op elkaar afstemmen?
  7. Bodemzorg is ieders zorg: iedereen bodemzorger! 

Duik in het verhaal: hier

Jaar: 2019-2021

Opdrachtgever: OVAM  

Partner: Jonathan Ortegat  

Bodemzorgers:
Rainer Baritz, Europees Milieuagentschap 
Bart Backaert, Groendienst Aalst 
Sandra Boekhold, Nederlands Rijksinstituut voor Milieu en Gezondheid 
Ann Cuyckens, Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij  
Dirk Dedecker, Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij  
Johan de Fraye, Signify & NICOLE 
Siegfried D'Haene, DEME Environmental Contractors 
Alain Delaet, Brouwerij Huyghe 
Ellen De Wilde, DEME Environmental Contractors 
Annemie Elsen, Bodemkundige Dienst België  
Andy Heurckmans, Grondbank vzw 
Kwinten Keulemans, Freinetschool de Zevensprong 
Froukje Kuijk, Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij  
Floor Jacoby, Freinetschool de Zevensprong 
Jérôme Metz, DEME Environmental Contractors 
Roy Meulemans, buurtcentrum de Braem 
Dietmar Müller-Grabherr, Milieuagentschap Oostenrijk en voorzitter Common Forum 
Walter Op De Beeck, Stad Leuven 
Frank Petit-Jean, Velt 
Greet Ruysschaert, Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek  
Nico Vandevannet, De Levende Aarde 
Hans Vandermaelen, UGent/Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek 
Hilde Van Rillaer, Stad Leuven 
Eddy Wille, Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij