De 5de Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam (IABR) vertrok van de stelling dat de massale en wereldwijde verstedelijking ons dwingt om anders na te denken over de manier waarop we steden besturen, plannen en ontwerpen. Joachim Declerck van Architecture Workroom Brussels maakte deel uit van het curatorenteam.

 

Vandaag vindt een van de meest ingrijpende omwentelingen in de menselijke geschiedenis plaats: de wereldbevolking kent een explosieve groei, terwijl steeds meer mensen naar de stad trekken. In 2050 zal 80% van de mensen in steden en metropolen wonen. In die steden zullen mensen 90% van de globale welvaart genereren, en dat op slechts 4% van de totale oppervlakte van de aarde. Deze transitie heeft ingrijpende gevolgen voor de manier waarop we die nieuwe, stedelijke wereld moeten vormgeven.

Onze menselijke beschaving heeft zich altijd al in en rond steden ontwikkeld. Maar waar veel mensen samenleven, komen ook alle maatschappelijke problemen samen. De gevolgen van de economische crisis, van ecologische verwaarlozing en grootschalige migratie zijn in de stad voor iedereen tastbaar. De stad is echter niet zélf het probleem. Het is eerder de arena waar we met deze uitdagingen aan de slag kunnen, want steden bieden ook kansen. Kansen op een beter leven, op werk en opleiding, op sociale contacten, creativiteit en culturele uitwisseling. Alleen door een betere stad te maken kunnen we gericht werken aan een betere toekomst.

Maar hoe doen we dat, stad maken? En wie doet dat? Het blijkt erg moeilijk te zijn om met de huidige beslissingsstructuren, procedures en stedenbouwkundige praktijken antwoorden te formuleren op de grote uitdagingen van vandaag. Making City is een pleidooi voor een andere aanpak. De 5e IABR bracht projecten en mensen uit de hele wereld samen. Zij formuleren gedurfde antwoorden op de stedelijke uitdagingen en vinden nieuwe manieren om samen te werken. Ze tonen aan dat iedereen initiatief en verantwoordelijkheid kan nemen om het verschil te maken: bewoners, ontwikkelaars, politici, bestuurders en ontwerpers. In nieuwe democratische allianties gaan zij de maatschappelijke uitdagingen aan en werken ze aan daadkrachtige oplossingen voor hun stad.

In nauwe samenwerking met lokale overheden en partners initieerde en coördineerde de 5de IABR drie innovatietrajecten op Test Sites in Rotterdam, Istanbul en São Paulo. De Test Sites zijn telkens exemplarisch voor belangrijke evoluties en uitdagingen die een nieuwe visie op het planningssysteem noodzakelijk maken. Parallel daaraan lanceerde de 5de IABR een oproep voor Counter Sites. Deze Counter Sites kunnen planningsprocessen, projecten of stedenbouwkundige studies zijn die een nieuw licht werpen op de relatie tussen (stedelijke) politiek, planning en ontwerp. Op die manier biedt de biënnale een brede kennisuitwisseling tussen politici, planningsdiensten, onderzoekers, ontwerpers en andere partijen.

Type: Tentoonstelling

Internationaal Curatoren Team IABR–­2012­–Making City 

George Brugmans (NL): voorzitter van het Curatoren Team – algemeen directeur van de IABR
Henk Ovink (NL): curator – directeur Nationale Ruimtelijke Ordening (Ministerie Infrastructuur en Milieu)
Joachim Declerck (B): curator hoofdtentoonstelling – Architecture Workroom Brussels
ZUS (NL): curator Test Site Rotterdam – bureau Zones Urbaines Sensibles
MMBB (BR): curator Test Site Sao Paulo – MMBB Architects, São Paulo 
Asu Aksoy (TR): curator Test Site Istanbul – onderzoeker en assistent-professor aan de Istanbul Bilgi University, Faculteit Communicatie 

www.iabr.nl