Het kanaal Brussel-Charleroi was lang de fysieke en mentale breuklijn die het centrum van Brussel scheidde van de armere wijken aan de overkant: dichtbevolkte buurten met een hoge werkloosheid, een jonge bevolking en een nijpend gebrek aan plaats voor spel, sport en ontspanning.

De Brusselse kanaalzone is één van de meest dicht bebouwde stadsdelen van West-Europa. Ze huisvest de wijken van aankomst voor vele nieuwkomers in de stad. Het is een plek waar de bevolkingsgroei samen gaat met hoge jeugdarmoede en -werkloosheid. Net hier is er een schrijnend gebrek aan woonkwaliteit en collectieve ruimte: er zijn geen parken of pleinen, open of overdekte ruimtes om te spelen, te ontspannen, elkaar te ontmoeten. Ruimtes die zuurstof geven aan de stad, maar ook ruimtes voor talentontwikkeling, gemeenschapsvorming en ondernemerschap.

Door de toenemende druk op de woningmarkt hebben de bouwpromotoren de kanaalzone ontdekt: lege hangars en braakliggende terreinen vormen een schatkamer aan onontgonnen bouwmogelijkheden. Alleen lossen dure lofts en appartementsblokken de sociale problemen niet op. De cruciale vraag die zich stelt: krijgen projectontwikkelaars carte blanche om er exclusieve woontorens neer te poten, of komt er een geïntegreerde aanpak die ook rekening houdt met de noden van de huidige bewoners?

Om de politiek een duwtje in de rug te geven toonde het Festival Kanal Play Ground met tijdelijke interventies het potentieel dat lang onbenut bleef. 

Festival Kanal Play Ground onderzocht in nauwe samenwerking met jongeren, burgers en organisaties hoe de kwaliteit van de publieke ruimte verbeterd kan worden met ruimtelijke ingrepen. In 2013 werd een oproep uitgestuurd voor artistieke en architecturale voorstellen, installaties en provocaties. Een tiental interventies hiervan, waaronder BRIDGE, werden gerealiseerd en maakten extra ruimte die er voordien niet was. De interventies nodigden uit tot onverwacht gebruik van ongekende of onderbenutte terreinen en deden anders kijken naar de stad in volle transformatie. 

Het festival veroverde tijdelijk de Akenkaai ter hoogte van de voormalige drukkerij van DePost en het terrein dat klaarligt voor de nieuwe trambrug die het Noord-Station met de Heysel zal verbinden. De grote braakliggende terreinen en oude industriële gebouwen aan beide kanten van dit stuk kanaal zijn in volle transformatie. Hier komt een nieuw bruisend stuk stad. Gebouwen rijzen als paddenstoelen uit de grond, zoals de Up-site woontoren en de kantoren van Brussel Leefmilieu en de Vlaamse Overheid.

Type: Tentoonstelling, Publieke interventie, Atelier

Jaar: 17-21 september 2014


Initiatiefnemers: Platform Kanal, Kaaitheater, Architecture Workroom Brussels

In het kader van het crossmediale project Atelier de Stad maakte Canvas een documentaire over de Brusselse Kanaalzone naar aanleiding van het Festival Kanal Play Ground: Bekijk het hier!