De Stad Brussel wil actie ondernemen om de stad met al haar buurten veiliger en gezonder te maken, met name voor de jongste generaties Brusselaars. Ze zet daarom de komende jaren in op de ontwikkeling van rustigere schoolbuurten. Door de luchtkwaliteit rond scholen te verbeteren en van de omgeving een aangename, veilige plek te maken, bouwen we aan een leefbare stad. De ontwikkeling van autoluwe Schoolwijken creëert – letterlijk en figuurlijk – meer ademruimte voor Brusselse scholieren. Samen met Citytools en Filter Café Filtré begeleiden we van 2020 tot 2023, in opdracht van de Stad Brussel, de uitvoering van een netwerk van autoluwe Schoolwijken op haar volledige grondgebied.

De wegcode definieert een 'schoolstraat' momenteel als een straat aan de ingang van een school, die bij het begin en het einde van de schooldag wordt afgesloten met behulp van een barrière. Autoverkeer wordt zo op bepaalde momenten tijdens de dag verboden, zodat leerlingen veilig te voet of met de fiets op school kunnen aankomen. Samen met de Stad Brussel gaan we graag een stapje verder.

We gebruiken schoolstraten als aanleiding om de mobiliteit van de hele schoolomgeving op een geïntegreerde manier onder de loep te nemen en richten ons daarbij op de lange termijn. We proberen de tijdelijke afsluiting van een straat met een handmatige barrière te vermijden en zoeken in plaats daarvan naar duurzame interventies. Zo kunnen we ouders, leerkrachten en andere vrijwilligers die elke dag de schoolstraat begeleiden ontzorgen. Daarnaast gebruiken we de schoolstraten als hefboom om schoolomgevingen ook op andere vlakken leefbaarder te maken. We kijken bovendien hoe schoolwijken voor omwonenden een meerwaarde kunnen zijn, door te vergroenen en meer publieke ruimte te creëren.

Met deze uitgangspunten evolueerden we tijdens het traject van schoolstraten naar autoluwe Schoolwijken. Met autoluwe Schoolwijken willen we het autoverkeer in straten met scholen ontraden en het doorgaand verkeer daar zoveel mogelijk beperken. Dat doen we op verschillende manieren. We herzien de circulatie op wijkschaal, om zo op een slimme manier doorgaand verkeer uit de schoolstraten te weren en terug te brengen tot de hoofdassen. Daarnaast creëren we autovrije of autoluwe schoolstraten of schoolvoorpleinen, door (een deel van) de straat af te sluiten. Ook maken we gebruik van zones met beperkte toegang, om clusters van straten zo te organiseren dat enkel auto’s van bewoners toegang hebben via een inzinkbaar paaltje. We maken de buurt rondom de school zo veiliger, dragen bij aan verbeterde luchtkwaliteit en moedigen leerlingen, ouders en personeel aan om op een actieve manier naar school te gaan.

Op 16 augustus 2022 voerde Stad Brussel een nieuw circulatieschema in voor het stadscentrum, als onderdeel van Good Move, het mobiliteitsplan van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het plan dient om de verschillende Brusselse wijken toegankelijker, aangenamer en veiliger te maken voor alle verplaatsingswijzen: te voet, met de fiets, met het openbaar vervoer of met de auto. Good Move diende als katalysator voor het invoeren van Schoolwijken. Tijdens de Week van de Mobiliteit 2022 openden we rond de Kanon- en de Broekstraat dan ook op ludieke wijze de eerste Schoolwijk in de Vijfhoek. Twee autovrije schoolvoorpleinen geven de scholieren, leerkrachten, studenten uit de buurt, buurtbewoners en passerende voetgangers en fietsers meer ademruimte. De feestelijke opening gaf hen de mogelijkheid om zich deze nieuwe openbare ruimte voor het eerst toe te eigenen.

De Triangelwijk in Laken is vanaf 15 mei de eerste echte autoluwe schoolwijk. Samen met de Stad Brussel zetten we, in overleg met de scholen en na consultatie van de bewoners, een wijkcirculatieplan uit. In plaats van één schoolstraat, maakt het stadsbestuur een deel van de wijk verkeersluw. Verschillende straten worden eenrichtingsverkeer en vormen samen een lussenplan, waardoor doorgaand verkeer in de wijk wordt beperkt en ouders wordt ontraden om hun kinderen aan de schoolpoort af te zetten.

In de loop van 2023 zullen we twee andere autoluwe Schoolwijken in de Vijfhoek officieel kunnen inwijden, rond de Vlaamsesteenweg en de Sleutelstraat, en in de Rijkeklarenstraat. Ook in andere delen van Stad Brussel werken we verder aan aangenamere en gezondere schoolomgevingen.  

Jaar: 2020-2023

Initiatiefnemer: Stad Brussel

Partners: CityTools, Filter Café Filtré, Something Els (grafisch ontwerp)