Grote uitdagingen en ambitieuze plannen vliegen ons om de oren: de economische relance, een competente arbeidsmarkt, sociale en mentale gezondheid, een robuust zorgsysteem, de klimaat- en energietransitie, een duurzame voedselketen, het versterken van de biodiversiteit, enzovoort. Hoe zetten we de stap van ‘papieren’ analyses en intenties naar structurele en kwalitatieve veranderingen in onze buurt, samenleving en economie? Om die essentiële stap te zetten, wachten burgers, overheden en ondernemers nog te vaak op elkaar. Elk van hen zit gevangen in zijn eigen sector, belangen of bevoegdheden. Niemand kan de gewenste veranderingen alleen realiseren. Hoe breken we samen uit?
We hebben de grote opgaven voor de toekomst in het vizier, maar ze blijven steken in de fase van het pilootproject en het experiment. Het ‘mainstreamen’ van deze werven vergt nieuwe samenwerkingen tussen sectoren, beleidsdomeinen en maatschappelijke actoren. Een sectoraal en gepolariseerd veld maakt samenwerken moeilijk tot onmogelijk. We hebben nood aan een nieuwe werkruimte waar inzichten en capaciteiten kunnen uitgroeien tot structurele Investeringsprogramma’s.
De Grote Verbouwing 2020–2030 is geen overheid, geen commercieel initiatief en ook geen pressiegroep. Het is een maatschappelijke verbindingsruimte die de transformatie van onze leefomgeving ondersteunt en versnelt. We bundelen de inzichten en middelen van diverse actoren met als doel elke straat, wijk, werkomgeving en landschap tot een vitale Toekomstplek te verbouwen. We ontsluiten de Toekomstplekken via leer- en publieksprogramma’s. Als we de verbouwingen op vele plaatsen tegelijk realiseren, vormen ze het grootste transformatieproject van onze tijd. Ze brengen een kettingreactie op gang. Er ontstaan nieuwe samenwerkingen en sociale netwerken, nieuwe skills, tewerkstelling en economische ketens, een florerend ecosysteem en een nieuw energiesysteem.
Als onafhankelijke leeromgeving, incubator en publieksprogramma biedt De Grote Verbouwing ondernemende burgers, overheden, bedrijven, financiers, wetenschappers en organisaties de context, de kennis en de ondersteuning om mee te timmeren aan concrete doorbraken en realisaties. Met de inzet van ontwerp en verbeeldingskracht vormen we coalities en formuleren we strategische werven die we tussen nu en 2030 massaal kunnen realiseren.
In het voorjaar van 2020, ging het maatschappelijk initiatief De Grote Verbouwing 2020-2030 publiekelijk van start met de lancering van de (online) werkomgeving en het uitzenden van een reeks ‘Great Transformation Sessions’: samen met sprekers uit verschillende sectoren knoopten we het eerste gesprek aan rond de opbouw van zo’n maatschappelijke werkruimte en gingen we dieper in op thema’s als Voedselland en Energiewijken - twee thematische werven binnen het programma van De Grote Verbouwing. Eveneens werden er wandelworkshops georganiseerd met een groep van experten en zochten we naar praktijken in het veld: Bouwstenen waarvan we kunnen leren, en Portretten die ons mee helpen de noodzakelijke transities vanop ooghoogte in beeld te brengen. Het resultaat – of werkproces – hiervan, kent haar weerklank op het online platform.
Als non-profit en toekomstgericht initiatief van een groeiende groep actoren met uiteenlopende expertises en maatschappelijke posities, zullen we de komende maanden en jaren verder (ver)bouwen aan structurele en kwalitatieve veranderingen in onze buurt, samenleving en economie. We gaan op zoek naar mensen en partijen die zich mee willen engageren en gaan op zoek naar de middelen om het komende decennium tot actie over te gaan. Tien jaar lang zullen we verder kennis opbouwen in een (online) werkomgeving en kennisbibliotheek. We blijven leren van relevante praktijken, werken toe naar investeringsprogramma’s voor verandering en realiseren toekomstplekken.
We geloven in de realisatie van een veelheid aan lokale projecten. Dat laat toe dat mensen eigenaarschap opnemen en dat we de opgaven al doende vastpakken. De transformatie van onze ruimtelijke leefomgeving schept de context om gedrag te veranderen, nieuwe economische ketens in het leven te roepen of nieuwe samenwerkingen op te zetten. Wanneer we een veelheid aan projecten tegelijkertijd opzetten, kunnen we een ongeziene versnelling op gang brengen. Veel kleine initiatieven vormen samen het grootste transformatieproject van onze tijd. Aan de hand van gesprekken en werksessies hebben we de contouren geschetst van een eerste reeks Toekomstplekken waaraan we willen bouwen.
De opstart van dit initiatief werd mogelijk gemaakt door de inzet van veel mensen. De collectieve agenda van De Grote Verbouwing is opgesteld in samenwerking met het Projectbureau, waarin mensen zetelen met verschillende expertises en achtergronden. Architecture Workroom Brussels faciliteert dit non-profit initiatief met de steun van de Vlaamse Overheid, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, de Nederlandse Rijksoverheid en de New European Bauhaus.