De overstromingsdruk die Brussel de laatste decennia onderging, leidde tot een sterk doorgedreven uitbouw van waterbouwkundige expertise. Tegelijkertijd ondervinden we door het veranderende klimaat een forse droogteproblematiek, die de voorbije zomers zeer erg voelbaar was. Enkel technologische of specifieke waterbouwkundige oplossingen voldoen niet langer: er is meer ruimte nodig voor een gezond en veerkrachtig watersysteem. De ruimte hiervoor is echter zeer schaars. Dat maakt de waterproblematiek meer dan ooit een stedelijke uitdaging. Het Waterplan vertrekt vanuit het ‘doen’ en kwam tot stand in nauwe samenwerking met de Stad en haar verschillende diensten. Het plan bouwt verder op de instrumenten en kennis die de Stad al ter beschikking heeft en vult het aan, daar waar water meer ruimte moet innemen. 

We maakten het nieuwe Waterplan voor Brussel op met de Stad en in samenwerking met Antea. s. Het plan kan worden gebruikt als operationeel stappenplan of praktische toolbox, waar de stad effectief mee aan de slag kan gaan op verschillende schalen: van het niveau van één woning tot dat van de gehele stad. We bepalen niet alleen de visie, maar zorgen ook voor de vertaling naar tastbare plekken en concrete projecten. Daarbij maken we geen onrealistische plannen met nieuwe instrumenten, maar vullen we de tools die de stad al heeft in op innovatieve en creatieve manieren, om de waterambities te kunnen realiseren. 

In januari 2023 is het plan gepubliceerd. Het Waterplan zet water in als aanjager, die bijdraagt aan de realisatie van de stedelijke omgeving en uitdagingen kan omvormen tot kansen.

We formuleerden zeven werven: stedelijke deelgebieden waar waterproblematieken niet alleen een dreiging vormen, maar ook een kans. Per werf verzamelden we gerichte input van verschillende actoren in het gebied, om een gerichte aanpak van die plekken te kunnen formuleren. 

Zes wateropgaven staan centraal in het Waterplan:

1 – Herstellen en versterken van het onzichtbare en gefragmenteerde hydrografisch netwerk 

2 – De strijd tegen droogte en hittestress opvoeren 

3 – De strijd tegen wateroverlast opvoeren 

4 – De ecologische kwaliteit van de het oppervlaktewater en grondwater verbeteren 

5 – De toegang tot water vrijwaren voor iedereen en circulair gebruik versterken 

6 – Verhogen van de betrokkenheid van stakeholders en het voeren van een doeltreffend waterbeleid

De projectfiches, ontworpen op verschillende schalen, maken de wateracties voor de Stad Brussel concreet. Het zijn voorstellen voor maatregelen en samenwerkingen die de transitie naar een duurzaam en geïntegreerd waterbeheer, die vertrekken vanuit alledaagse en herkenbare plekken.

Het verwezenlijken van een Waterstad in 2050 zal niet lukken met een handvol iconische projecten, maar zal een veelheid aan kleinere projecten vereisen die deel uitmaken van de dagelijkse werking van de Stad. Ondanks de schaarse ruimte creëren we plek voor de grote ambities die de Stad Brussel wil vervullen.