Overstromingen, droogte, vervuiling…
Water is de grootste en meest complexe uitdaging in de wereld, zeker in combinatie met alle andere mondiale crisissen: klimaatverandering, migratiegolven, aanhoudende verstedelijkingsdruk en een groeiende vraag naar voedsel en energie. Net door die centrale positie kan water als hefboom ingezet worden om alle grote omwentelingen te sturen.Daarom initieerden de Nederlandse watergezant, de Internationale Architectuur Biennale Rotterdam (IABR) en Architecture Workroom Brussels Water as Leverage for Resilient Cities: Asia, in samenwerking met de Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB) en 100 Resilient Cities, en ondersteund door het High Level Panel for Water van de VN / Wereldbank en het Global Center of Excellence on Climate Adaptation (GCECA).
 

De huidige oplossingen voor de verschillende watervraagstukken komen er meestal pas nadat er een ramp heeft plaatsgevonden. Ze zijn zelden vanuit lange termijn bedacht en in sommige gevallen dragen ze zelfs bij tot de problemen van morgen. De wereld heeft nood aan proactieve strategieën die een brug slaan tussen concrete praktijken ter plaatse en mondiale doelstellingen. De grootste taak bestaat erin om een aanpak te ontwikkelen waarbij alle stakeholders vanaf het begin van het proces betrokken worden. Dat wil zeggen: van overheden tot activisten, van ondernemers tot woongemeenschappen, van instellingen die instaan voor financiering tot diegenen die alles moeten implementeren. Enkel op die manier kan er gebouwd worden aan een inclusieve leeromgeving. Waterexperts zijn niet als enigen verantwoordelijk voor het vinden van oplossingen: ook ontwerpers, stadsplanners en beleidsmakers moeten verder onderzoeken hoe in steden demografische groei, klimaat, watervoorziening en waterbeheer met elkaar geïntegreerd kunnen worden. Op die manier kan water de duurzame steden van morgen vormgeven en vice versa.

Nergens ter wereld zijn watergerelateerde rampen zo wijdverbreid en duur als in Azië. Wel 83 procent van de bevolking die mogelijk getroffen wordt door de zeespiegelstijging woont in Aziatische steden. Maar ook de smeltende sneeuw in de Himalaya en de verdroging van de vele stroomgebieden in de regio hebben een enorme impact, zowel op menselijk, economisch als ecologisch vlak. Gedurende de laatste twintig jaar migreerden 200 miljoen mensen naar Aziatische steden. Aangezien nog steeds meer dan de helft van de totale bevolking op het platteland woont, wordt verwacht dat in de toekomst de verstedelijkingsdruk – en bijkomende uitdagingen als voedselbehoefte, waterschaarste, sloppenwijken, hitte-eilanden, … – alleen nog maar zal toenemen. Al eeuwenlang vormen de vruchtbare sedimentatiegronden van de Aziatische kustgebieden ideale condities voor voedselproductie en verstedelijking. Tegelijkertijd zijn het ook de meeste kwetsbare geografische regio’s ter wereld geworden: recent onderzoek toont aan dat de verstedelijkte delta’s en kustvlakten van Azië de grootste kans hebben op dodelijke slachtoffers veroorzaakt door waterrampen.

Daarom willen we via de Call for Action ‘Water as Leverage for Resilient Cities: Asia’ in Aziatische kust- en deltasteden testen hoe water gebruikt kan worden als hefboom voor duurzame en geïntegreerde transformaties. Op basis van grondig onderzoek en samenwerking ter plaatse werden volgende locaties geselecteerd: Chennai in India, Khulna in Bangladesh en Semarang in Indonesië. Elk van deze steden kampt met specifieke waterproblemen en heeft zo zijn eigen methodes en middelen om er mee om te gaan. De vaak complexe planningscontext en het acute gebrek aan een lokale beleidsvisie zorgen ervoor dat tot op vandaag geïntegreerde en inclusieve waterprojecten achterwege blijven. Water as Leverage wil daar definitief verandering in brengen.

Om die verandering mogelijk te maken nodigt Water as Leverage wereldwijd ervaren waterexperts, klimaatdeskundigen en ruimtelijke ontwerpers uit. Aan de hand van grondig vooronderzoek werden per stad reeds een aantal ontwerpvragen geformuleerd. Op basis hiervan zullen verschillende multidisciplinaire teams de kans krijgen om strategieën en projecten uit te werken die zowel het watersysteem transformeren als de stedelijke omgeving verbeteren.

Niet alleen met de respectievelijke overheden wordt nauw samengewerkt, ook verschillende financiële instellingen worden nauw betrokken. Op die manier is er garantie dat de projecten gaandeweg voldoende kansrijk worden om gerealiseerd te kunnen worden. Met als uiteindelijke doelstelling het opzetten van een continu groeiende wisselwerking tussen concrete projecten ter plaatse en thematisch repliceerbare kennis in regio’s die kampen met vergelijkbare uitdagingen.

Type: onderzoek

Jaar: 2017-2018

Opdrachtgevers: Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) namens het Ministerie van Buitenlandse Zaken; Henk Ovink, Internationaal Watergezant, Koninkrijk der Nederlanden

Initiatiefnemers: Henk Ovink, Internationaal Watergezant, Koninkrijk der Nederlanden; Asian Infrastructure Investment Bank; Internationale Architectuur Biennale Rotterdam; Architecture Workroom Brussels

Partners: 100 Resilient Cities; Dutch Ministry of Infrastructure and Water Management; Global Centre of Excellence on Climate Adaptation; UN/World Bank High Level Panel on Water

Externe links: www.waterasleverage.org