Bodemforum - 13 oktober 2022 - foto: Bob van Mol

Moeten we over naar een nieuwe 'Grondwet’, waarin bodemzorg een evidentie is, waarin we bodem als een levend systeem omarmen en waarin we ons niet beperken tot het vermijden van schade, maar bodems gaan regenereren? De vraag stellen is hem beantwoorden. Bodem is een van de urgente thema’s binnen de open ruimte. De nodige bodemzorg heeft nog heel wat voeten in de aarde, zowel qua bewustzijn als in concrete acties.

Tijdens de eerste editie van het tweejaarlijkse Bodemforum op 13 oktober 2022 brachten we beleid, praktijk en kennis samen met een grote groep betrokken bodemzorgers – in alle lagen van het veld.

De bodem ligt direct onder onze voeten, maar over wat zich daar afspeelt, zijn we nog niet genoeg op de hoogte. Het programma Grond+Zaken, geïnitieerd vanuit het Open Ruimte Platform, richt zich daarom op het bewustzijn over een gezonde bodem en concrete praktijken voor goede bodemzorg. Om alle bodem-belanghebbenden samen te brengen, te inspireren en met elkaar in gesprek te laten gaan, organiseert Grond+Zaken het Bodemforum, een tweejaarlijks forum waarbij bestaande praktijken en lopend onderzoek in kaart worden gebracht, nieuwe onderzoeksvragen worden scherpgesteld en bodemprojecten of -oproepen gelanceerd kunnen worden.

Tijdens de eerste editie van het Bodemforum, op 13 oktober 2022, zagen we de invloed van goede bodemzorg met eigen ogen. Enerzijds letterlijk: de ‘Soil Your Undies’-methode toonde bijvoorbeeld met begraven en daarna weer opgegraven ondergoed aan hoe levendig de bodem was op verschillende plekken. Anderzijds gingen we in gesprek met bodemzorg-pioniers – zoals bodembewuste burgers, landbouwers, voedselcoöperanten, composteerders, natuurbeheerders, bos- of parkwachters, onderwijzers, organisaties en bedrijven – in lezingen, gesprekken en deelsessies.

Anne van Leeuwen, medeoprichter van regeneratieve boerderij Bodemzicht, hield ons de spiegel voor en liet ons realiseren dat we er alle baat bij hebben om samen te werken met de natuur op een regeneratieve manier. Tijdens een sofagesprek bespraken we hoe we bodemzorg meer kunnen integreren in alles wat we doen en benoemden we de nood aan een gemeenschappelijke taal rond bodem over allerlei sectoren heen. Agro-ecoloog Jeroen Watté pleitte voor het ondersteunen van de veerkracht van de landbouwbodems, in plaats van het opleggen en controleren op basis van chemische metingen. Vier deelsessies in de namiddag gingen dieper in op weerbare bodemlandschappen in de open ruimte, attitudes ten opzichte van bodemzorg, de keten van bodemzorg voorbij het landbouwperceel en bodem in het stedelijk beleid.

Hans Leinfelder (KULeuven, Open Ruimte Platform) distilleerde tijdens de dag zelf alvast de juiste conclusies: er is nood aan meer zichtbaarheid en urgentie om te handelen, bij voorkeur in een regeneratieve aanpak. Al met al: de bodem moet meer zeggenschap krijgen – gaan we richting een nieuwe ‘Grondwet’? Met deze vruchtbare grond werken we verder aan onze bodem.

Het uitgebreide verslag van het Bodemforum verschijnt binnenkort op de website van Grond+Zaken.

Het programma Grond+Zaken is een samenwerking tussen OVAM, Departement Omgeving, VLM, ILVO, INBO, Natuur en Bos, Departement Landbouw & Visserij, VMM, Agentschap Onroerend Erfgoed, de Regionale Landschappen en VITO en ontstond uit de werking van het Open Ruimte Platform. Architecture Workroom Brussels begeleidt de programmawerking van Grond+Zaken, samen met GroenLab.

More News
6. Mar 2024

De Grote Verbouwing @ FTI Festival

Van 15 tot en met 24 maart vindt het Flanders Technology & Innovation Festival plaats. Op meerdere locaties in Vlaanderen en Brussel slaan technologische en maatschappelijke vernieuwers hun tenten op om hun beeld op de toekomst te delen met het brede publiek. Als innovatiehuis voor transformatie leveren we hieraan graag onze bijdrage.  → more